പാരമ്പര്യ ചികിത്സ അറിയുമായിരുന്ന എന്റെ ജ്യേഷ്ഠൻ ഖാലിദ് വൈദ്യർ ചെമനാട് ജുമുഅത്ത് പള്ളിയുടെ അടുത്ത് ഒരു മരുന്ന് പീടിക നടത്തിയിരുന്നു; 1950-70 കാലത്ത്. അത്യാവശ്യം പാരമ്പര്യ ചികിത്സയും മരുന്നുകളുമൊക്കെ ലഭ്യമായിരുന്ന ഒരു വൈദ്യശാല. ഞങ്ങളുടെ ഉപ്പാപ്പയുടെ കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന പുസ്തകങ്ങൾ വായിച്ച് പഠിച്ചാണ്, ഖാലിദ് ഇച്ച 'പാരമ്പര്യ വൈദ്യൻ' ആയത്, കെ. വി. ഖാലിദ് വൈദ്യർ! ഞങ്ങൾ കാസർക്കോട്ടുകാർ മുതിർന്ന സഹോദരങ്ങളെ വിളിക്കുന്ന പേരാണ് ഇച്ച. ജ്യേഷ്ഠനെ ഞങ്ങൾ വിളിച്ചിരുന്നത് -കായ്്ച എന്നായിരുന്നു.

ഉപ്പുപ്പയുടെ പേര് സീതു എന്നായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തെ പക്ഷേ, ഞാൻ കണ്ടിട്ടില്ല. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കൈവശം കുറേ വൈദ്യശാസ്ത്ര പുസ്തകങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നതായി ഇച്ച പറഞ്ഞറിയാം. ഉപ്പാപ്പക്ക് അവയെല്ലാം എങ്ങനെ കിട്ടിയെന്നോ, അദ്ദേഹം എങ്ങനെ വൈദ്യനായെന്നോ അറിയില്ല. ഇതു സംബന്ധിച്ച ചോദ്യോത്തരങ്ങളൊന്നും ഞങ്ങൾക്കിടയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല.

ആ പുസ്തകങ്ങൾ വായിച്ചു പഠിച്ചും മറ്റുമാണ് ഇച്ച ചികിത്സ നടത്തിയിരുന്നത്. ഗവൺമെന്റ് സർട്ടിഫിക്കറ്റ് കോഴ്സുകളൊന്നും അദ്ദേഹം ചെയ്തിരുന്നില്ല. ആ പുസ്തകങ്ങൾ വായിക്കാൻ എനിക്ക് അവസരമുണ്ടായിട്ടുമില്ല.

കളത്തിൽ വീട്

കാസർകോട് ചെമ്മനാട് പ്രദേശത്തായിരുന്നു 'കളത്തിൽ വീട്' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഞങ്ങളുടെ തറവാട്. പേര് സൂചിപ്പിക്കുന്ന പോലെ, ഏതോ ഘട്ടത്തിൽ ഇസ്ലാം സ്വീകരിച്ച കുടുംബമാകാം. എന്റെ ധാരണയനുസരിച്ച്, 'കളം, വീട്' എന്നിവയൊന്നും മുസ്ലിം പാരമ്പര്യത്തിലുള്ള പേരുകളോ പ്രയോഗങ്ങളോ ആയിരുന്നില്ല അക്കാലത്ത്. ഹിന്ദുക്കളാണ് കളം, വീട് എന്നൊക്കെ ഇവിടെ പറയാറുണ്ടായിരുന്നത്. വീട് പിന്നീട് പൊതു പ്രയോഗമായി മാറി. ഇത് എന്റെ നിരീക്ഷണമാണ്, ഗവേഷണം നടത്തി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടതൊന്നുമല്ല. പിൽക്കാലത്ത് മുസ്ലിം വീടുകൾ നിലനിന്ന ചില പറമ്പുകളിൽ, പഴയ പൂജാ സ്ഥലങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളൊക്കെ ഉണ്ടായിരുന്നു. സന്ധ്യാസമയത്തും മറ്റും ഭക്ഷണ സാധനങ്ങൾ നൈവേദ്യമായി സമർപ്പിച്ചിരുന്ന ഇത്തരം പൂജാ സ്ഥലങ്ങൾക്ക് 'പതി' എന്നാണ് പറഞ്ഞിരുന്നത്. ഇങ്ങനെ സമർപ്പിക്കുന്ന ഭക്ഷണം പിശാച് വന്ന് ഭക്ഷിച്ചു പോകും എന്ന വിശ്വാസവും ചിലർക്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു. ഹിന്ദു കുടുംബങ്ങൾ ഇസ് ലാം സ്വീകരിച്ചാണ് പിൽക്കാലത്തെ പല മുസ്ലിം തറവാടുകളും ഉണ്ടായത് എന്നതിലേക്കുള്ള സൂചനയാവാം ഇത്; ചിലത് മുസ് ലിംകൾ വിലയ്ക്ക് വാങ്ങിയതുമാകാം.

അറിയപ്പെടുന്ന പണ്ഡിത കുടുംബമായിരുന്നില്ല ഞങ്ങളുടേത്. ദീനീ വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ചിലരൊക്കെ പൂർവിക കുടുംബ കണ്ണികളിൽ ഉണ്ടായിരിക്കാം. അതേ സമയം, ദീനീബോധമുള്ള കുടുംബമായിരുന്നു; ഞങ്ങളുടെ ഉപ്പ നല്ലൊരു ഭക്തനും. ഹുസൈൻ കുഞ്ഞി എന്നാണ് ഉപ്പയുടെ പേര്. കച്ചവടമായിരുന്നു ഉപജീവന മാർഗം. എനിക്ക് നാല് വയസ്സുള്ളപ്പോൾ ഉപ്പ മരണപ്പെട്ടു. ഉപ്പയുടെ മുഖം കണ്ട ഓർമയുണ്ട്, ആ സമയത്ത് അദ്ദേഹം രോഗിയായിരുന്നു. ഉപ്പ കട്ടിലിൽ ഇരുന്ന്, കാൽ കട്ടിലിൽ കുത്തനെ കയറ്റിവെച്ച് കരിങ്ങാലിയുടെ ചായ (പാൽച്ചായ) കുടിക്കുന്നതാണ് ഉപ്പയെക്കുറിച്ച് എനിക്ക് ആകെയുള്ള ഓർമ. ഉപ്പയുടെ മുഖം എന്റെ മനസ്സിൽ തെളിയുന്നില്ല. ഉപ്പുപ്പയുടെ നാട് എവിടെയാണെന്നും കൃത്യമായി അറിയില്ല. ഉപ്പ, ചെമ്മനാട് കളത്തിൽ വീട്ടിൽ വന്ന് വിവാഹം കഴിക്കുകയായിരുന്നു. കാസർകോടിനടുത്ത എടനീരും ഏരിയാലും ബന്ധുക്കൾ ഉള്ളതായി അറിയാം.

കളത്തിൽ വീട്ടിലെ അംഗമായ എന്റെ ഉമ്മ ആഇശ ഭക്തയും ധർമിഷ്ഠയുമായിരുന്നു. വലിയ പരോപകാരിയായിരുന്നു. 'അയ്്ച്ബു' എന്നാണ് നാട്ടുകാർ ഉമ്മയെ വിളിച്ചിരുന്നത്. കളത്തിൽ വീട്ടിൽ കുഞ്ഞമ്മാലിച്ച എന്നാണ് ഉമ്മയുടെ ഉപ്പാന്റെ പേര്. ഉമ്മാക്ക് രണ്ട് സഹോദരൻമാരും ഒരു ജ്യേഷ്ഠത്തിയും ഒരു അനിയത്തിയുമുണ്ടായിരുന്നു. ഉപ്പ ആദ്യം വിവാഹം കഴിച്ചത് ഉമ്മയുടെ ജ്യേഷ്ഠത്തിയെയാണ്. അതിൽ, ഉപ്പക്ക് രണ്ട് മക്കളുണ്ടായിരുന്നു. അവർ മരിച്ചപ്പോഴാണ്, ഭാര്യയുടെ അനിയത്തിയെ അഥവാ എന്റെ ഉമ്മയെ കല്യാണം കഴിച്ചത്. ജ്യേഷ്ഠത്തി മരിച്ചപ്പോൾ എന്റെ ഉമ്മയാണ് മക്കളെ നോക്കിയിരുന്നത്. ആ മക്കളെ പരിചരിക്കാൻ കൂടുതൽ നല്ലത് എന്ന നിലക്ക് അനിയത്തിയെ കല്യാണം കഴിക്കുകയായിരുന്നു. അക്കാലത്ത് ഇതൊക്കെ സാധാരണമായിരുന്നല്ലോ.

കച്ചവടവും ചപ്പ് കൃഷിയും

1935 സെപ്റ്റംബർ 10-നാണ് എന്റെ ജനനം. ഞാൻ പഠിച്ച എൽ.പി സ്കൂളിലെ പ്രധാന അധ്യാപിക ജാനകി ടീച്ചർ രേഖപ്പെടുത്തിയ തീയതിയാണിത്. അക്കാലത്ത് പൊതുവിൽ ജനന തീയതി കൃത്യമായി രേഖപ്പെടുത്തുന്ന പതിവ് ഇല്ലായിരുന്നല്ലോ.
കായ്്ചയാണ് ഞങ്ങളിൽ മൂത്തയാൾ. പിന്നെ യഥാക്രമം മഹമൂദ്ച്ച, ചെർച്ച, വലിയ മൂഅ (പെങ്ങൾ), ചെറിയ മൂഅ. അതിനുശേഷം, മരിച്ചുപോയ ഒരാൾ. ഇത്രയും പേർ കഴിഞ്ഞാണ് ഞാൻ. മഹമൂദ്ച്ച സിലോണിലായിരുന്നു. അനുജൻ കുഞ്ഞിപ്പ എന്ന് വിളിക്കുന്ന കുഞ്ഞമ്മാലി ആലിയയിൽ ചേർന്ന് കുറച്ചുകാലം പഠിച്ചു, പിന്നെ നിർത്തി. എന്റെ മക്കൾ ചെറിയ കുഞ്ഞിമ എന്ന് വിളിക്കുന്ന പെങ്ങൾ മറിയമ്മ ധാരാളം വായിക്കുമായിരുന്നു. എളയാന്റെ പുസ്തകങ്ങളും ഖുർആൻ തർജമയും അൽമനാർ മാസികയുമൊക്കെ സ്ഥിരമായി വായിച്ച് മറിയമ്മ മുജാഹിദ് ചിന്താഗതിക്കാരിയായി.
അതിസമ്പന്നം ആയിരുന്നില്ലെങ്കിലും നല്ല നിലയിൽ ജീവിക്കാൻ ശേഷിയുള്ള കുടുംബമായിരുന്നു ഞങ്ങളുടേത്. ഉപ്പാക്ക് ചെറിയൊരു കച്ചവടമുണ്ടായിരുന്നു- ഒരു പലചരക്കു കട. ജ്യേഷ്ഠൻ കായ്്ച ചപ്പിന്റെ കൃഷി ചെയ്യും, പുകയിലക്കാണ് ചപ്പ് എന്ന് പറയുക. പള്ളിക്കര മുതൽക്കങ്ങോട്ടാണ് കാര്യമായ ചപ്പ് കൃഷി ഉണ്ടായിരുന്നത്. വലിയ അധ്വാനമുള്ള കൃഷിയാണത്. ചപ്പിന് ദിവസേന രണ്ടുമൂന്നു പ്രാവശ്യം നനയ്ക്കണം. സുബഹി കഴിഞ്ഞ് അതിരാവിലെ വെള്ളമൊഴിച്ചാൽ പിന്നെ പത്തു മണിക്കും വൈകുന്നേരവും നനയ്ക്കണം. ഒരിക്കൽ ചപ്പ് കൃഷി സർക്കാർ ഏറ്റെടുത്തു. എന്നാൽ ഒരൊറ്റ വർഷം കൊണ്ട് ഗവൺമെന്റ് അത് മതിയാക്കി! സർക്കാർ ഓഫീസ് പോലെ നിശ്ചിത സമയത്ത് മാത്രം തുടങ്ങിയും മതിയാക്കിയും ചെയ്യാവുന്ന ജോലിയല്ലല്ലോ ചപ്പ് കൃഷി!

കായ്്ച ചപ്പ് കൃഷി ചെയ്തത് പിലാവിന്റടിയിലെ കണ്ടത്തിലാണ് (വയലിൽ). ഒരു വർഷം മാത്രമേ ചപ്പ് കൃഷി ചെയ്തുള്ളൂ. ചപ്പിന്റെ വിളവെടുപ്പും ശ്രമകരമാണ്. വീടിന്റെ മുറ്റത്ത് പന്തലിട്ട് അതിൽ ചപ്പ് കെട്ടിത്തൂക്കും. കളത്തിൽ വീട്ടിൽ വീട്ടുമുറ്റത്ത് നിറയെ ചപ്പിന്റെ പന്തലായിരുന്നു. ചപ്പ് തണ്ടോടെ, മുരടോടെ, ഇലയോടെയാണ് കെട്ടിത്തൂക്കുക. ഉണങ്ങി പാകമാകുമ്പോൾ മണം വരും. ഉണങ്ങിയാൽ ഇലയെല്ലാം തണ്ടിൽനിന്നെടുത്ത് മാച്ചി പോലെയാക്കി ഓലയിൽ വെച്ച് വലിയ വണ്ണത്തിൽ, ഒരാൾ വലുപ്പത്തിൽ ചുരുട്ടിക്കെട്ടും, തണ്ട് ഒഴിവാക്കും, തണ്ട് നല്ല വളമാണ്. കെട്ടുകളാക്കിയ ചപ്പ് വിൽക്കാൻ കുന്താപുരത്തേക്കും ഉഡുപ്പിയിലേക്കും കൊണ്ടുപോകും. അവയായിരുന്നു ചപ്പ് വ്യാപാരത്തിന്റെ കേന്ദ്രങ്ങൾ. കായ്്ച ഇടക്ക് കിഴങ്ങ് കൃഷിയും ചെയ്തിരുന്നു. ഞാനന്ന് വയലിൽ കാവൽ കിടന്ന് ഉറങ്ങിയ ഓർമയുണ്ട്.

വെള്ളപ്പൊക്കം

പിന്നീടൊരിക്കൽ വലിയൊരു വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ ഈ വയലുകൾ ഉൾപ്പെടെ പ്രദേശമൊന്നാകെ മുങ്ങിപ്പോയിരുന്നു. 1956-ലാണ് സംഭവം. തയ്യാൾപ്പ്, പുതിയാൾപ്പ്, തോട്ടം, ചിറാക്കൽ ഭാഗങ്ങളിൽ പുഴയിൽനിന്ന് വെള്ളം പറമ്പ് കടന്ന് പുറത്തേക്ക് ചാടി നാട്ടിൽ ഭയങ്കരമായി വെള്ളം കയറി. ആ ശക്തമായ വെള്ളപ്പൊക്കത്തിൽ മറ്റു പല ഭാഗങ്ങളിൽനിന്നും പുഴവെള്ളം വയലിലേക്ക് മറിഞ്ഞിരുന്നു. ഞങ്ങളുടെ വീടിന് നല്ല ഉയരമുള്ള കോലായമായിരുന്നു. കുച്ചിൽപ്പർത്ത് (അടുക്കള ഭാഗത്ത്) കോലായം മുങ്ങി, കൊട്ടിൽപ്പർത്ത് (ഉമ്മറം- മുൻഭാഗം) മുങ്ങിയില്ല. കളത്തിൽ വീട്ടിൽ വെള്ളമെത്തുമ്പോഴേക്കും നാട് മുഴുവൻ വെള്ളത്തിൽ മുങ്ങിയിരിക്കും! ഞങ്ങളുടെ വീടിന്റെ അകത്ത് വെള്ളം കയറിയില്ലെങ്കിലും, ഒരുപാട് പേരുടെ വീടുകൾ വെള്ളത്തിൽ മുങ്ങി. വീട്ടിൽ വെള്ളം കയറിയ ആളുകളെ തോണിയിൽ സുരക്ഷിത സ്ഥലങ്ങളിൽ കൊണ്ടുപോയി താമസിപ്പിക്കാൻ മാഹിൻ ശംനാടായിരുന്നു മുന്നിൽ. ഞങ്ങളുടെ വീട്ടുകാരെയൊക്കെ അദ്ദേഹം നിർബന്ധിച്ച് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീട്ടിലേക്ക് കൊണ്ടുപോയി. മുണ്ടാംകുളത്തെ ആ പഴയ വലിയ വീട്ടിൽ ഒന്നോ രണ്ടോ ദിവസം ഞങ്ങൾ താമസിച്ചു.

കടവത്ത് കൗവ്വലിൽ വലിയൊരു മഞ്ചുവിന്റെ (ഉരു) നിർമാണം പുരോഗമിക്കുന്ന സമയമായിരുന്നു അത്. മാമ്പിച്ചാന്റെ വലിയുപ്പ കടവത്ത് അസിനാർച്ചയാണ് മഞ്ചു ഉണ്ടാക്കിച്ചിരുന്നത്. വളരെ വലിയ പണച്ചെലവുള്ളതാണ് മഞ്ചു / ഉരു നിർമാണം. അമ്പതിനായിരം രൂപയോ മറ്റോ ആണെന്ന് തോന്നുന്നു അന്ന് അതിന്റെ മുതൽമുടക്ക്. അന്നത്തെ അമ്പതിനായിരമെന്നാൽ ഇന്നത്തെ അഞ്ചുകോടിയൊക്കെ ആകുമായിരിക്കും. ഒരുപക്ഷേ, അതിലും കൂടുതൽ. നിർമാണം പൂർത്തിയാകാൻ ഒരുപാട് കാലമെടുക്കും. ആ സമയത്താണ് ഇപ്പറഞ്ഞ ഭയങ്കര വെള്ളപ്പൊക്കം. വെള്ളത്തിൽ മഞ്ചു ഒഴുകിപ്പോയി. ഒരുപാട് പേർ ചേർന്ന്, വടമൊക്കെ കെട്ടിയാണ് അത് രക്ഷപ്പെടുത്തി, പിടിച്ചുകെട്ടി കൊണ്ടുവന്നത്. വെള്ളമിറങ്ങിയപ്പോൾ വയലുകളൊക്കെ ആകെ മണൽ നിറഞ്ഞ് മൂടിപ്പോയിരുന്നു. കടവത്ത് മുതൽ അങ്ങേയറ്റത്ത് വയൽ തീരുന്നതുവരെയും മണൽ മൂടിയിരുന്നു. ഇന്ന് ചെമ്മനാട് 'മണൽ' എന്ന് വിളിക്കുന്ന ഭാഗത്ത് ജാഗെ പറ്റെ (വയൽ മുഴുക്കെ) മണലിൽ മുങ്ങി വലിയ മൈതാനമായി മാറിയിരുന്നു. കൃഷിയൊക്കെ അപ്പാടെ മണലിൽ മൂടിപ്പോയി. നിലം തീരെ കാണാനില്ലായിരുന്നു. അങ്ങ് കോളിയാട്ടോളം കൃഷി അങ്ങനെ തന്നെ നശിച്ചു. ഒന്നും ബാക്കിയുണ്ടായിരുന്നില്ല. അത്രയും വലിയ വെള്ളപ്പൊക്കമായിരുന്നു അത്.
കാസർകോട്ടെ മാപ്പിളക്കവി മൊരാൽ ആമുച്ച (മൊഗ്രാൽ അഹ്മദ്) 'ബെള്ളത്തിന്റെ പാട്ടിൽ'പഴയൊരു വെള്ളപ്പൊക്കത്തിന്റെ ദുരിതം വിവരിച്ചത് കാണാം:
'സൗത്ത് കാനറ ജില്ലയിൽ വന്നൊരു വെള്ളപ്പൊക്കം
കൊണ്ടുണ്ടായൊരു നാശം
നഷ്ടം കഷ്ടം ചിന്താനം തന്നേ….
ഇക്കുറിപോലൊത്തൊരു മലവെള്ളം
സാക്ഷാൽ ഇതിന് മുമ്പ് ഒരിക്കലും
വന്നതും കണ്ടതും കേട്ടതും ഇല്ല
വയസ്സന്മാരും ചിന്തുന്നേ..
ഖൗലും ഫിഅഃലാലും പല കൽപ്പന
ആകാവലംഘിച്ച്
ഇന്നല്ലേ ചന്നല്ലേ
അനവധി നനകളും കൃഷിയും വീടും
തമർന്നു താനേ…. '
പെൺസ്കൂളിൽ
വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ താൽപര്യമുള്ള കുടുംബമായിരുന്നു കളത്തിൽ വീട്. മുതിർന്ന രണ്ട് ജ്യേഷ്ഠൻമാർക്ക് കൂടുതൽ വിദ്യാഭ്യാസം നേടാൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ലെങ്കിലും, എന്റെ നേരെ ജ്യേഷ്ഠൻ എസ്.എസ്.എൽ.സി വരെ പഠിച്ചിരുന്നു. 1940-കളിൽ അതൊരു നേട്ടം തന്നെയാണല്ലോ. കാസർകോട് ബോർഡ് ഹൈസ്കൂളിൽനിന്നാണ് എസ്.എസ്.എൽ.സി പഠനം പൂർത്തിയാക്കിയത്. ഗവണ്മെന്റ് ഹിന്ദു ബോർഡ് സ്‌കൂൾ എന്നോ മറ്റോ ആയിരുന്നു സ്‌കൂളിന്റെ പേര്. ഞങ്ങളുടെ വീടിന്റെ അടുത്ത് തന്നെയുള്ള ചെമ്മനാട് ഗേൾസ് സ്കൂളിലാണ് ഞാൻ അഞ്ചാം ക്ലാസ് വരെ പഠിച്ചത്. അന്ന് പ്രൈമറി സ്കൂളുകൾ അഞ്ചാം ക്ലാസ് വരെയാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഗേൾസ് സ്കൂളായിരുന്നെങ്കിലും, ചുരുക്കം ചില ആൺകുട്ടികളും അവിടെ പഠിച്ചിരുന്നു. എന്റെ ക്ലാസിൽ ആൺകുട്ടിയായി ഞാൻ മാത്രമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. സി. മഹമൂദ്, സി.എച്ച് മുഹമ്മദ്, നാഗത്തിന്റടീലെ അബ്ബാസ്, എൻ. മുഹമ്മദ് ഉമരി തുടങ്ങിയവരൊക്കെ അന്ന് സ്കൂളിലുണ്ടായിരുന്നു.
ക്ലാസുകൾ വെവ്വേറെ തിരിച്ചിട്ടൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. കർട്ടനുകളോ റൂമുകളോ ഒന്നും ഇല്ലായിരുന്നു. ബെഞ്ചുകൾ മാറ്റിയിട്ടിട്ട് ഇത് ഒന്ന്, ഇത് രണ്ട്, ഇത് മൂന്ന്.. അങ്ങനെയാണ്.
സി.ടി മുഹമ്മദിന്റെ (മുഹമ്മദുച്ച) ചെറിയ മകൾ ദൈനു (സൈനബ), മുണ്ടാങ്കുലത്തെ പോക്കുച്ചാന്റെ ഒരു മകൾ, ഹാരിസ് ശംനാടിന്റെയും ബഷീർ ശംനാടിന്റെയുമൊക്കെ പെങ്ങൾ ഫകൃച്ചി, (ഫക്രുന്നിസ എന്നോ മറ്റോ ആയിരിക്കും പേര്), പൊയിനാച്ചി കുട്ടിന്ച്ചാന്റെ മകൾ ബീവി, കാദർ കുന്നിലിന്റെ ഉമ്മ, കണ്ടത്തിൽ ബീഫാത്തിമ തുടങ്ങിയവരൊക്കെ എന്റെ ക്ലാസ്സ്‌മേറ്റ് ആയിരുന്നു. ഇവരിൽ എന്റെ കൂടെ പഠിച്ച സൈനബ് മാത്രമാണ് ഇപ്പോൾ ജീവിച്ചിരിപ്പുള്ളത്. ഞാൻ പഠിക്കുന്ന കാലത്ത് അധികവും ഒരു ടീച്ചർ മാത്രമാണുണ്ടായിരുന്നത്. പിന്നീട് പൂവ്യ ടീച്ചർ ട്രെയിനിങ് ഒക്കെ കഴിഞ്ഞ് വന്നു, അവിടെ അധ്യാപികയായി.
ഫാത്തിമാ ബീവി എന്നാണ് പൂവ്യ ടീച്ചറുടെ പേര്. ചെമനാട് കോയക്കുട്ടിച്ചയുടെ മകളാണ്. 1940-കളിൽ ചെമനാട് പ്രദേശത്തെ ആദ്യത്തെ മുസ്ലിം അധ്യാപികയായിരുന്നു അവർ.

1946-ൽ അഞ്ചാം ക്ലാസ് പൂർത്തിയായപ്പോൾ, തുടർന്ന് പഠിക്കാൻ എനിക്കും പഠിപ്പിക്കാൻ ജ്യേഷ്ഠനും ആഗ്രഹമുണ്ടായിരുന്നു. ചെമ്മനാട്ട് യു.പിയോ ഹൈസ്കൂളോ അന്ന് ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. അതേ വർഷമാണ് കാസർകോട് തളങ്കരയിൽ മുസ്ലിം ഹൈസ്കൂൾ പ്രവർത്തനമാരംഭിക്കുന്നത്. പ്രതീക്ഷകളോടെ എന്നെയും കൂട്ടി ജ്യേഷ്ഠൻ ഹൈസ്കൂളിൽ അഡ്മിഷൻ എടുക്കാൻ പോയി. പക്ഷേ, വിദ്യാഭ്യാസത്തിൽ പൊതുവെ താൽപര്യം ഉണർന്നുവരുന്ന ആ കാലത്ത്, പുതുതായി തുടങ്ങിയ സ്കൂളിൽ സീറ്റുകൾ പെട്ടെന്നു തന്നെ പൂർത്തിയായിരുന്നു. എം.എ ഖാലിദ്, സി.എൽ മാഹിൻച്ച തുടങ്ങി ചെമ്മനാട്ടു നിന്ന് കുറേപ്പേർ അവിടെ പോയി ചേർന്നിട്ടുണ്ടായിരുന്നു. സീറ്റ് ഫുള്ളായത് കാരണം ആ വർഷം അഡ്മിഷൻ കിട്ടാൻ വഴിയൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. തലശ്ശേരി സ്വദേശി ബപ്പൻകുട്ടി മാസ്റ്ററായിരുന്നു അന്നവിടെ ഹെഡ്്മാസ്റ്റർ. 'ക്ലാസിൽ സ്ഥലമില്ല, സൗകര്യമില്ല, ഈ വർഷം പ്രവേശനം തരാൻ യാതൊരു വഴിയുമില്ല. ഈ വർഷം ട്യൂഷനു പോയി, അടുത്ത വർഷം വന്നാൽ സെക്കന്റ് ഫോമിൽ ചേരാം' എന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. അങ്ങനെ നിരാശയോടെ ഞങ്ങൾ അവിടെ നിന്ന് മടങ്ങി. l
(തുടരും)

അറിവടയാളങ്ങൾ - 2

കേരളത്തിലെ മുസ്ലിം ചരിത്രത്തിൽ പ്രത്യേകം രേഖപ്പെടുത്തേണ്ട പേരാണ് ചെമ്മനാട് പ്രദേശത്തിന്റേത്. വിദ്യാഭ്യാസം, രാഷ്ട്രീയം, സാമൂഹികം, സാംസ്കാരികം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിലൊക്കെ ഒരു കാലത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ ഇടപെടലുകളും വ്യത്യസ്തമായ ചുവടുവെപ്പുകളും നടത്തിയ നാടാണിത്.

ബോർഡ് മാപ്പിള സ്കൂൾ ചെമ്മനാട്

കേരളത്തിൽ അക്കാലത്ത് അപൂർവമായിരുന്ന ഗേൾസ് സ്കൂൾ 1920- 30-കളിൽ തന്നെ ചെമ്മനാട്ട് സ്ഥാപിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. എന്നെക്കാൾ ഏഴ് വയസ്സ് കൂടുതലുള്ള എന്റെ മൂത്ത സഹോദരി അവിടെയാണ് പഠിച്ചത്. അവരെക്കാൾ പ്രായമുള്ള പലരും അവർക്കു മുമ്പേ അവിടെ പഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതിൽനിന്ന് ആ ഗേൾസ് സ്കൂളിന്റെ കാലപ്പഴക്കം നമുക്ക് കണക്കാക്കാവുന്നതാണ്. പല ക്ലാസ്സുകളിലും നിശ്ചിത പ്രായത്തിലും കൂടുതലുള്ള പെൺകുട്ടികൾ പഠിച്ചിരുന്നു. സ്ത്രീ വിദ്യാഭ്യാസം പതിയെ രൂപപ്പെട്ടു വന്നതായിരുന്നു എന്നർഥം.

ചെമ്മനാട്ടെ കുണ്ടുവളപ്പ് എന്ന വലിയ പുരയുടെ മുകളിൽ, വിശാലമായ ഹാളിലായിരുന്നു ഈ ഗേൾസ് സ്കൂളിന്റെ തുടക്കം. കുണ്ടുവളപ്പ് കുടുംബാംഗമായിരുന്ന, സി.എച്ച്.ബി എന്ന് വിളിച്ചിരുന്ന സി.എച്ച് അബ്ദുല്ല നല്ലൊരു എഴുത്തുകാരനായിരുന്നു. അദ്ദേഹം ചെറുപ്പത്തിലേ മരണപ്പെടുകയുണ്ടായി. അക്കാലത്ത് ഇങ്ങനെയൊരു എഴുത്തുകാരൻ വളർന്നുവരാവുന്ന വീട്, വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് പൊതുവിലും സ്ത്രീ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് പ്രത്യേകിച്ചും പ്രോത്സാഹനം നൽകുമെന്ന് മനസ്സിലാക്കാമല്ലോ.
പള്ളിയുടെ അടുത്ത് ചരക്കാരൻ അബ്ദുല്ലച്ച താമസിക്കുന്ന പുരയുടെ മുകളിൽ ഒരു ഹാളുണ്ടായിരുന്നു. കുണ്ടുവളപ്പിലെ സ്‌കൂൾ പിന്നീട് അങ്ങോട്ട് മാറ്റുകയുണ്ടായി. അവിടെ സ്കൂൾ കുറെക്കാലം തുടർന്നു. പെൺകുട്ടികളുടെ സ്‌കൂൾ ഔദ്യോഗികമായി ആരംഭിച്ചത് പിന്നീടാണ് എന്നാണ് മനസ്സിലാകുന്നത്.

ചന്ദ്രഗിരിപ്പുഴയുടെ അടുത്ത് ചെമ്മനാട് ബോർഡ് മാപ്പിള ബോയ്സ് സ്കൂൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. മംഗലാപുരത്തെ പ്രമുഖ വ്യവസായിയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള കെട്ടിടത്തിലാണ് സ്കൂൾ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. സ്കൂൾ നടത്താൻ തുഛമായ വാടകക്ക് കെട്ടിടം ബോർഡിന് വിട്ടുകൊടുക്കുകയായിരുന്നു. സാധാരണയിൽ ആൺകുട്ടികൾ ചെമ്മനാട് കടവത്തെ ഈ സ്‌കൂളിലായിരുന്നു പ്രാഥമിക ക്ലാസ്സുകളിൽ പഠിക്കാറുണ്ടായിരുന്നത്.
1900-ൽ സ്ഥാപിതമായ വിദ്യാലയമാണ് ഇന്നത്തെ, 'ജി.യു.പി സ്കൂൾ ചെമ്മനാട് വെസ്റ്റ്'. കെ. രാമചന്ദ്ര, സി. അബ്ദുല്ല, പി. ചന്ദ്രമതി, ടി.കെ മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞി തുടങ്ങിയവരായിരുന്നു ആദ്യകാലത്ത് ഇവിടുത്തെ പ്രധാനാധ്യാപകർ.

ചെമ്മനാടിനടുത്ത്, ഇപ്പോൾ ആലിയ കോളേജ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പരവനടുക്കത്തും ഒരു ഗേൾസ് സ്കൂൾ ഉണ്ടായിരുന്നു; ഹിന്ദു ഗേൾസ് സ്കൂൾ എന്നായിരുന്നു അതിന്റെ പേര്. പരവനടുക്കം കോട്ടരുവം ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഏതാണ്ട് അടുത്തായിരുന്നു അത്. പരവനടുക്കം ഗവൺമെന്റ് എൽ.പി സ്കൂളിന് അടുത്തുള്ള പഴയ കെട്ടിടത്തിലായിരുന്നു ബോയ്സ് സ്കൂൾ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. അത് ഹിന്ദു ബോയ്സ് സ്കൂൾ എന്ന് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇവയെല്ലാം വിദ്യാഭ്യാസ ബോർഡിന് കീഴിലാണ് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. അതുകൊണ്ട് ബോർഡ് സ്കൂൾ എന്നാണ് പൊതുവെ അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്.

പ്രമുഖ വ്യക്തിത്വങ്ങൾ

വിദ്യാഭ്യാസവും പരിഷ്കരണ ചിന്തയുമുള്ളവരായിരുന്നു പണ്ടുമുതലേ ചെമ്മനാട് പ്രദേശത്തുകാർ. ഒരുകാലത്തും ഇവിടത്തുകാർ അന്ധവിശ്വാസികളായിരുന്നില്ല. മുഹമ്മദ് ശംനാട്, മാഹിൻ ശംനാട്, അറബി ശംനാട്, എ. ക്വു ശംനാട്, എം.എ ശംനാട്, അബ്ദുല്ല ശംനാട്, പോക്കറലി ശംനാട്, ഇ. അഹമ്മദ് സാഹിബ് ഏട്ടുംവളപ്പ് (വൈദ്യർ), ഷാഫി ശംനാട്, വക്കീൽ അമ്പാച്ച എന്നറിയപ്പെടുന്ന ബാരിസ്റ്റർ അഹമദ്, സി.പി മാഹിൻച്ച, അബ്ദുർ റഹീം മാസ്റ്റർ, എം.കെ നമ്പ്യാർ, ഏട്ടുംവളപ്പ് അബ്ദുൽ ഖാദർ, ടി.കെ മാസ്റ്റർ, എ.ബി അബ്ദുല്ല, സീതിക്കുഞ്ഞി, കെ.വി അബ്ദുല്ല മാസ്റ്റർ, ബി.എസ് അബ്ദുല്ല, എം.എച്ച് സീതി, എഴുത്തുകാരി സാറ അബൂബക്കർ തുടങ്ങി പല കാലക്കാരായ പ്രമുഖ വ്യക്തിത്വങ്ങൾ പലരുമുണ്ട് ചെമ്മനാട്ട്.

ബ്രിട്ടീഷ് കാലത്ത് അസംബ്ലി മെമ്പറായിരുന്ന മുഹമ്മദ് ശംനാട്, ഹമീദലി ശംനാടിന്റെ വല്യുപ്പയാണ്. സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനായിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹോദരൻ മാഹിൻ ശംനാട് വലിയ പോലീസ് ഓഫീസറായിരുന്നു. ഉദാരനും സമുദായ സ്നേഹിയും സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനുമായിരുന്നു മാഹിൻ ശംനാട്. മുസ്ലിം ലീഗ് പ്രവർത്തകനായിരുന്ന മാഹിൻ ശംനാടാണ് ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവിക്ക് ആലിയ സ്ഥാപിക്കാൻ ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ സഹായവും പിന്തുണയും നൽകിയത്. ആലിയയുടെ ആദ്യത്തെ സ്ഥലവും കെട്ടിടവും വഖ്ഫ് ചെയ്തതും മാഹിൻ ശംനാടാണ്.

1951-ലെ മദ്രാസ് അസംബ്ലിയിലേക്കുള്ള തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മുസ്ലിം ലീഗ് സ്ഥാനാർഥിയായി അദ്ദേഹം മത്സരിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ, ആലിയ കോളേജോ സ്ഥാപനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിക്കുന്നവരോ അദ്ദേഹത്തിന് സഹായമൊന്നും നൽകിയിരുന്നില്ല. ആലിയയുടെ അമരത്തുണ്ടായിരുന്ന ത്വാഈ മൗലവി കോൺഗ്രസ് ആശയക്കാരനായിരുന്നു. ഉമറാബാദിൽ പഠിക്കുന്ന കാലത്തുതന്നെ ത്വാഈ ഉസ്താദ് കോൺഗ്രസാണ്. അദ്ദേഹം മാഹിൻ ശംനാടിനെ പിന്തുണച്ചില്ല. ഞാനും സി.എൽ അബ്ദുൽ ഖാദർ ഉസ്താദും മാഹിൻ ശംനാടിന്റെ ആളുകളായി മുദ്രാവാക്യമൊക്കെ വിളിച്ച് പരവനടുക്കത്തുനിന്ന് തെക്കിൽ പ്രദേശത്തേക്ക് നടന്നു പോയിട്ടുണ്ട്. അവിടെ നിന്ന് തിരിച്ചുവന്ന്, മാഹിൻ ശംനാടിന് വേണ്ടി ഞങ്ങൾ വലിയ തോതിൽ പ്രചാരണത്തിലേർപ്പെടുകയും ചെയ്തു. എന്നാൽ, തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മാഹിൻ ശംനാട് തോറ്റുപോയി. അതോടെ ആലിയയോടും ത്വാഈ മൗലവി, വി. അബ്ദുല്ല മൗലവി തുടങ്ങിയവരോടുമൊക്കെ അദ്ദേഹത്തിന് വിരോധമായി.

ത്വാഈ ഉസ്താദ് ജമാഅത്തെ ഇസ്ലാമിയുടെ കാരണത്താൽ ഒഴിഞ്ഞതാണെന്നു പറഞ്ഞ് കടുത്ത ദേഷ്യമായി. ആലിയയുടെ മാനേജിങ് കമ്മിറ്റി മീറ്റിംഗിൽ മാഹിൻ ശംനാട്‌, ത്വാഈ ഉസ്താദിനെയും വി. അബ്ദുല്ല ഉമരിയെയും പുറത്താക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു. മാനേജിങ് കമ്മിറ്റി പക്ഷേ, അത് അംഗീകരിച്ചില്ല. അതോടെ അദ്ദേഹം കമ്മിറ്റിയുമായി തെറ്റി. ഞങ്ങൾ തമ്മിൽ പിന്നെയും നല്ല ബന്ധം തുടർന്നു.
1956-ൽ, പുതുക്കിപ്പണിത ചെമ്മനാട് ജുമുഅത്ത് പള്ളി ഉദ്ഘാടനം ചെയ്യുന്ന ദിവസമാണ് മാഹിൻ ശംനാട് മരണപ്പെടുന്നത്. ഞാനന്ന് ഉമറാബാദ് ദാറുസ്സലാമിൽ പഠിക്കുകയാണ്.

പള്ളി ഉദ്ഘാടനത്തിന് ഞാനും അബ്ദുല്ല മൗലവിയുമൊക്കെയുണ്ട്. നമസ്കാരം കഴിഞ്ഞ്, മിഹ്റാബിന്റെ സമീപത്തിരുന്ന് മാഹിൻ ശംനാടും കാരണവൻമാരും പള്ളി വഖ്ഫ് ചെയ്യുന്നത് ഉൾപ്പെടെയുള്ള കാര്യങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുകയാണ്. എന്നോട് ആവശ്യപ്പെട്ടതനുസരിച്ച്, പള്ളിയുടെ പുറത്ത് സ്റ്റേജിൽ ഞാൻ പ്രസംഗിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. പള്ളിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വിഷയങ്ങൾ പരാമർശിക്കുന്നതിനിടയിൽ,
'പള്ളിയായിത്തന്നെ നിർമിച്ചതാണെങ്കിൽ പിന്നെ പ്രത്യേകം വഖ്ഫ് ചെയ്യേണ്ടതില്ല. കാരണം, അല്ലാഹുവിന്റെ പേരിൽ നിർമാണം തുടങ്ങുമ്പോൾ തന്നെ, ആദ്യത്തെ കല്ല് വെക്കുമ്പോൾ തന്നെ അത് പള്ളിയാണ്' എന്ന് ഞാൻ പറയുകയുണ്ടായി. അകത്തിരുന്ന മാഹിൻ ശംനാട് ഇതുകേട്ട് പുറത്തു വന്നു. 'അങ്ങനെ പറയാൻ പാടില്ല' എന്നു പറഞ്ഞ് അദ്ദേഹം ഉച്ചത്തിൽ സംസാരിക്കാൻ തുടങ്ങി. 'അബൂബക്കർ പ്രസംഗിക്കട്ടെ, നിങ്ങൾക്ക് പറയാനുള്ളത് അതു കഴിഞ്ഞ് പറഞ്ഞോളൂ' എന്ന് പലരും അഭിപ്രായപ്പെട്ടെങ്കിലും അദ്ദേഹം അംഗീകരിച്ചില്ല. പകരം, ഉച്ചത്തിൽ സംസാരിക്കാൻ തുടങ്ങി. റമദാൻ മാസമായിരുന്നു. ഉറക്കെ സംസാരിക്കുന്നതിനിടയിൽ പെട്ടെന്ന് അദ്ദേഹം തളർന്നു വീണു, ബോധരഹിതനായി. കാസർകോട് ഗവൺമെന്റ് ഹോസ്പിറ്റലിൽനിന്ന് ഡോ. അബ്ദുൽ ഖാദറിനെ വരുത്തി. കണ്ണൂർ പഴയങ്ങാടി സ്വദേശിയായ അദ്ദേഹം, അഹ്്ലുൽ ഖുർആന്റെ ആശയക്കാരനായിരുന്നു. അദ്ദേഹം വന്ന് പരിശോധിച്ച ശേഷം പറഞ്ഞു: 'മരണം നടന്നിട്ട് അരമണിക്കൂറായി!' അങ്ങനെ, മറക്കാനാവാത്ത ഒരു മരണത്തിന് കൂടി, പള്ളി ഉദ്ഘാടനത്തിന് എത്തിയ ജനക്കൂട്ടം സാക്ഷിയായി. അല്ലാഹു അദ്ദേഹത്തിന്റെ പരലോക ജീവിതം വിജയകരമാക്കട്ടെ!

തമിഴ്‌നാട്ടിലെ വാണിയമ്പാടി ഇസ്‌ലാമിയാ കോളേജിൽനിന്ന് പഠനം പൂർത്തിയാക്കിയ വ്യക്തിത്വമാണ് അറബി ശംനാട്. ഇംഗ്ളീഷും ഇസ്‌ലാമിക വിഷയങ്ങളുമൊക്കെ അദ്ദേഹം അവിടന്ന് പഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. മാഹിൻ ശംനാടിന്റെ അനുജനാണ് അദ്ദേഹം. ആലിയയിൽ പ്രിൻസിപ്പലായിരുന്നു. കംപാരറ്റീവ് സ്റ്റഡി ഓഫ് റിലീജിയൻസ് എന്ന വിഷയമാണ് അദ്ദേഹം പഠിപ്പിച്ചിരുന്നത്.

തമിഴ്നാട്ടിലെ വാണിയമ്പാടിയിലെ പ്രസിദ്ധ ഇസ്ലാമിക കോളേജിലെ പഠനം പൂർത്തിയാക്കിയ അറബി ശംനാട്, തിരിച്ചുവരുമ്പോൾ തമിഴ്നാട്ടിലെ മുഖ്യ വ്യവസായമായിരുന്ന തുകൽ സംസ്കരണം സംബന്ധിച്ച കാര്യങ്ങളൊക്കെ പഠിക്കുകയും ചെമ്മനാട് പ്രത്യേകം തയാറാക്കിയ ഒരു ടാനിങ് (tanning) യൂനിറ്റ് ആരംഭിക്കുകയുംചെയ്തു.

ആദ്യകാലത്ത് തുകൽ സംസ്കരണവും കയറ്റുമതിയും വളരെ സജീവമായിരുന്നു. അഞ്ചോളം സംസ്കരണ കേന്ദ്രങ്ങൾ ചന്ദ്രഗിരിപ്പുഴയുടെ കിഴക്കും പടിഞ്ഞാറും ഭാഗത്ത് ഒരുപാട് വർഷക്കാലം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു.
കൂടാതെ അറബി ശംനാട് ചകിരി സംസ്കരണ യൂനിറ്റും ചൂടിക്കയർ നിർമാണവും അന്ന് ലഭ്യമായ യന്ത്രങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ട് ചെമ്മനാട് ജമാഅത്ത് പള്ളിക്ക് സമീപം ആരംഭിക്കുകയും കുറേക്കാലം അത് നിലനിൽക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
ടി.കെ മുഹമ്മദ് കുഞ്ഞി മാസ്റ്ററാണ് മറ്റൊരാൾ. പടന്നയിൽ നിന്ന് ചെമ്മനാട് വന്ന് താമസമാക്കിയ അദ്ദേഹം അധ്യാപകനും നല്ല പ്രസംഗകനുമായിരുന്നു. നന്നായി വിഷയങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുമായിരുന്നു. കമ്യൂണിസ്റ്റ് ആശയക്കാരനായിരുന്നു ടി.കെ മാസ്റ്റർ. 'കമ്യൂണിസ്റ്റുകാരന് എങ്ങനെ മുസ്ലിമാകാൻ കഴിയും?' എന്നു ചോദിച്ച് ഒരു ഘട്ടത്തിൽ ജനങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തെ കാഫിറാക്കുകയും ബഹിഷ്കരിക്കുകയുമൊക്കെ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഇതു കാരണം അദ്ദേഹം വല്ലാതെ പ്രയാസപ്പെട്ടു. പിന്നീട്, പള്ളിയും ജമാഅത്ത് കമ്മിറ്റിയുമൊക്കെ വിപുലീകരിച്ചപ്പോൾ, ടി.കെ മാസ്റ്റർ മഹല്ലിന്റെ സെക്രട്ടറിയാവുകയുണ്ടായി!
പള്ളിക്കു വേണ്ടി കുറേ അധ്വാനിച്ചിട്ടുണ്ട് അദ്ദേഹം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കളും മിടുക്കരായിരുന്നു.

വൈ.എം.എം.എയും എം.എസ്.എസും

ചെമ്മനാടിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തേണ്ട രണ്ട് സംഘടനകളുണ്ട്, വൈ.എം.എം.എയും എം.എസ്.എസും. 'മുസ്ലിം സാധു സംരക്ഷണ സമിതി'യാണ് എം.എസ്.എസ്. 'യങ്ങ് മെൻ മുസ്ലിം അസോസിയേഷനാ'ണ് വൈ.എം.എം.എ. ചെമ്മനാടിന്റെ സാംസ്കാരിക ഔന്നത്യത്തിന്റെ അടയാളങ്ങളായും കേരള മുസ്ലിം ചരിത്രത്തിലെ ആദ്യകാല സാമൂഹിക ഇടപെടലായും ഇവയെ അടയാളപ്പെടുത്താവുന്നതാണ്.

ചെമ്മനാട്ടെ സാമൂഹിക ബോധമുള്ള വിദ്യാസമ്പന്നർ മുൻകൈയെടുത്ത് സ്ഥാപിച്ചതാണ് വൈ.എം.എം.എ. സി.പി മാഹിൻച്ചയുടെ പിതൃസഹോദരനായിരുന്നു അതിന് നേതൃത്വം കൊടുത്തത് എന്നാണ് എന്റെ അറിവ്. പുതിയപുര അമ്പാച്ച എന്നാണ് അദ്ദേഹത്തെ വിളിക്കാറുണ്ടായിരുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ തന്നെയായിരുന്നു കുറേ കാലം സംഘടന. ചുരുങ്ങിയത് 1930-കളിൽ സംഘടന നിലവിലുണ്ടാവും. കാരണം, 1941-ൽ ആലിയ ചെമ്മനാട് ജുമാ മസ്ജിദിൽ തുടങ്ങിയപ്പോൾ ആദ്യ സംരംഭം വൈ.എം.എം.എയിലായിരുന്നു. വൈ.എം.എം.എയുടെ ആഭിമുഖ്യത്തിൽ രണ്ട് സംരംഭങ്ങളാണ് നടന്നിരുന്നത്. ഒന്ന്, കുട്ടികൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള മദ്റസ. രണ്ട്, വയോജനങ്ങൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള നൈറ്റ് സ്കൂൾ. വി.കെ ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവി ഇവിടെ വരുന്ന കാലത്ത്, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പങ്കാളിത്തത്തോടെയാണ് ഇവ നടന്നിരുന്നത്. ആലിയയുടെ തുടക്കത്തിൽ, നാട്ടുകാർക്കുവേണ്ടി വൈ.എം.എം.എയിൽ രാത്രി ക്ലാസ് ആരംഭിച്ചു. രണ്ടു ക്ലാസ്സുകളാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഒന്ന്, മലയാളം അറിയാത്തവർക്ക് ഭാഷ പഠിപ്പിക്കാൻ വേണ്ടി. മാസ്റ്റർ ആമൂച്ചയായിരുന്നു അവിടത്തെ അധ്യാപകൻ.

ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവിയുടെ അനുജൻ അഹമദ് മൗലവി മദ്റസയിൽ അധ്യാപകനായിരുന്നു. ദീനിയാത്തും അമലിയ്യാത്തും ചേർന്ന, 'ഇസ് ലാമിക പാഠാവലി' എന്നൊരു പുസ്തകമാണ് അഹമദ് മൗലവി ക്ലാസ്സെടുത്തിരുന്നത്. ഇത് എവിടെ, ആര് തയാറാക്കിയതാണെന്നോ, ആരാണ് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതെന്നോ ഓർമയില്ല. ഇടക്കാലത്ത് ഞാനും രാത്രി നടക്കുന്ന മദ്റസയിൽ പഠിച്ചിരുന്നു. ഈ ക്ലാസ്സിൽ എന്റെ കൂടെ ബേരോസിലെ എളേമ ദൈനബിയും (എന്റെ ഭാര്യയുടെ ഉമ്മ സി.എൽ ഖദീജയുടെ അനിയത്തി) പഠിച്ചിരുന്നു. ഈ രണ്ട് സംവിധാനങ്ങളും കുറെക്കാലം സജീവമായി പ്രവർത്തിക്കുകയുണ്ടായി.
നല്ലൊരു ലൈബ്രറിയും വായനശാലയും വൈ.എം.എയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. പ്രദേശത്തെ വൈജ്ഞാനിക വളർച്ചയിൽ ഒരു കാലത്ത് വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്താൻ ഇവയ്ക്ക് സാധിക്കുകയുണ്ടായി. പലതരം സാംസ്കാരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ സംഘടനയുടെ ആഭിമുഖ്യത്തിൽ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ടായിരുന്നു.
ഒരിക്കൽ സംസ്ഥാന മന്ത്രി പങ്കെടുത്ത വലിയൊരു സാംസ്കാരിക സമ്മേളനം വൈ.എം.എ സംഘടിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. മൈക്കും വലിയ സൗണ്ട് സിസ്റ്റവുമൊക്കെ അന്നാണ് ഇവിടെ ആദ്യമായി കൊണ്ടുവരുന്നത്. ഒരാൾ എവിടെ നിന്നോ പ്രസംഗിക്കുന്നു, അതിന്റെ ശബ്ദം മറ്റൊരിടത്ത് കേൾക്കുന്നു….!!
ഇതുകണ്ട് ജനങ്ങൾ അൽഭുതപ്പെട്ടത് എനിക്ക് ഓർമയുണ്ട്. ഈ മൈക്ക് സെറ്റ് കാണാൻ മാത്രമായി കുറേ ആളുകൾ വന്നിരുന്നു.

ജമാഅത്തെ ഇസ്ലാമി പ്രവർത്തനമാരംഭിച്ചപ്പോൾ ഇസ്ലാമിക് സ്റ്റഡി സർക്കിളിന്റെ പരിപാടികളും വൈ.എം.എ ഹാളിൽ നടക്കാറുണ്ടായിരുന്നു. പ്രദേശവാസികളുടെ സാമൂഹിക വളർച്ചയെ ഒരു കാലത്ത് ത്വരിതപ്പെടുത്തിയ സംഭവങ്ങളായിരുന്നു ഇവയെല്ലാം. രാഷ്ട്രീയമായ ഉൽബുദ്ധത ഉളളതുകൊണ്ടാണല്ലോ മന്ത്രിയെ കൊണ്ടുവന്ന് സാംസ്കാരിക പരിപാടിയൊക്കെ സംഘടിപ്പിച്ചത്.

മറ്റു പലരും തിരസ്കരിച്ച വി.കെ ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവിയെ സ്വീകരിക്കാൻ ചെമ്മനാട്ടുകാർ തയാറായത് ഈ സാംസ്കാരിക വളർച്ചയുടെയും സാമൂഹിക ബോധത്തിന്റെയും ഫലം കൂടിയായിരുന്നു. ഒരുപക്ഷേ, വയോജന വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്ത് കേരളത്തിലെ ആദ്യകാല ചുവടുവെപ്പുകളിൽ ഒന്നായിരിക്കും വൈ.എം.എം.എയുടേത്. സാക്ഷരതാ പ്രസ്ഥാനമൊക്കെ കേരളത്തിൽ വന്നത് പിന്നെയും പതിറ്റാണ്ടുകൾ കഴിഞ്ഞിട്ടാണല്ലോ. കേരളത്തിന്റെ വടക്കേ അറ്റത്ത് കിടക്കുന്ന നാട്ടിൽ നടന്നതുകൊണ്ടായിരിക്കണം ഇതൊന്നും കേരളത്തിന്റെ പൊതുവായ ചരിത്രത്തിലോ, മലയാളി മുസ്ലിം ചരിത്രത്തിലോ അർഹമായ രീതിയിൽ രേഖപ്പെടുത്തുകയുണ്ടായിട്ടില്ല.

മുസ്‌ലിം സാധു സംരക്ഷണ സംഘം

വഴിപോക്കരായും മറ്റും ചെമ്മനാട്ടെത്തുന്നവർ, പള്ളിയിലെത്തുന്നവർ പലപ്പോഴും പട്ടിണിയായിപ്പോകാറുണ്ടായിരുന്നു. അവരെ പള്ളിയിൽനിന്ന് ആരെങ്കിലും വീട്ടിൽ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി ഭക്ഷണം കൊടുക്കും. ഒരു ദിവസം ഞാൻ പള്ളിയിൽ ഇതെക്കുറിച്ച് പ്രസംഗിച്ചു. ഇങ്ങനെ നാട്ടിലെത്തുന്ന അതിഥികൾക്ക് ഭക്ഷണത്തിനും താമസത്തിനും സൗകര്യം വേണമെന്ന് പറഞ്ഞായിരുന്നു പ്രസംഗം. അങ്ങനെ ഭക്ഷണത്തിന് ആദ്യം ഒരു ടോക്കൺ സമ്പ്രദായം ഏർപ്പെടുത്തി. ആരും പുരയിലേക്ക് ഭക്ഷണത്തിന് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോകാതെ പള്ളിയിൽ ബാക്കിയാകുന്ന സാധുക്കൾക്ക് ഭക്ഷണത്തിന് പൈസ കൊടുക്കും. അപ്പൊ വലിയ ഭക്ഷണ സൗകര്യങ്ങളുള്ള ഹോട്ടലുകളൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. ചായയൊക്കെ കുടിച്ച് ഒപ്പിക്കുന്നതാവും.
അങ്ങനെയിരിക്കെ പള്ളിയിലെത്തിയ ഒരു തങ്ങളെ ഞാൻ ഭക്ഷണത്തിന് വീട്ടിലേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. പരിചയമുള്ള ആളൊന്നുമല്ല. ഭക്ഷണം കഴിഞ്ഞ് അയാൾ പള്ളിയിൽ പോയി ഉറങ്ങി. രാവിലെയാകുമ്പോഴേക്ക് അയാൾ മരിച്ചുപോയി. ഏത് സമയത്താണ് മരിച്ചതെന്നറിയില്ല. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മയ്യിത്ത് ഖബറടക്കം എല്ലാവരും ചേർന്ന് ചെയ്തു. ഇത്തരം ആവശ്യങ്ങൾക്ക് ഒരു പൊതു വേദിയെക്കുറിച്ചായി എന്റെ ചിന്ത. മറ്റൊരിക്കൽ എവിടെ നിന്നോ വന്ന ഒരാൾ, ഭക്ഷണവും മറ്റ് സഹായങ്ങളും കിട്ടാതെ ഒറ്റപ്പെട്ട് പ്രയാസമനുഭവിക്കാൻ ഇടയായി. ഇത് ശ്രദ്ധയിൽ പെട്ടപ്പോൾ, വിഷയം പള്ളിയിലെ ഒരു പ്രഭാഷണത്തിൽ ഞാൻ സൂചിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. 'നമ്മുടെ പ്രദേശത്ത് ഇങ്ങനെ വരുന്ന അഗതികളാരും പ്രയാസപ്പെടാൻ പാടില്ല. അവരെ സഹായിക്കാൻ എല്ലാവരും ചേർന്ന് ഒരു വേദിയുണ്ടാക്കണം' എന്ന നിർദേശവും മുന്നോട്ട് വെച്ചു.
അങ്ങനെയാണ്, വിവിധ സാമൂഹിക സേവനങ്ങൾക്ക് ഒരു സംഘം രൂപപ്പെടുന്നത്. ആലിയയിൽ ജീവനക്കാരനായിരുന്ന ഖാദർച്ചയുടെ ഉപ്പ താടി മുഹമ്മദ്ച്ചയും സംഘവും അന്ന് മംഗലങ്ങളിൽ പാട്ട് പാടാറുണ്ടായിരുന്നു. 'മക്കാനി' എന്നാണ് ഈ സംഘം അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. മക്കാനി പാട്ടുകാർ മുഖ്യമായും വിവാഹങ്ങൾക്ക് പലയിടത്തും പോയി പാട്ടു പാടി. അങ്ങനെ തളങ്കരയിൽ ഒരു മംഗലത്തിന് പാടിയപ്പോൾ അവിടന്ന് കുറച്ച് പൈസ കൊടുത്തു. ആ പൈസ അവർ കൊണ്ടുവന്ന് ഈ സംഘത്തിന് കൊടുത്തു. പള്ളിയിലെത്തുന്ന സാധുക്കൾക്ക് ഭക്ഷണം കഴിക്കാൻ ടോക്കൺ സംവിധാനം ഏർപ്പെടുത്താൻ ആ പണം അവർ പ്രയോജനപ്പെടുത്തി. അതായിരുന്നു തുടക്കം. അതിന് ശേഷമാണ് എം.എസ്.എസ് എന്ന സംഘടന രൂപീകരിച്ചത്. അങ്ങനെയാണ് മുസ്‌ലിം സാധു സംരക്ഷണ സംഘം തുടങ്ങുന്നത്. സംഘം തുടങ്ങുന്നതിന് പിന്നിൽ പ്രവർത്തിച്ചത് ടി.എച്ച് അബ്ദുല്ല, ബി.എസ് അബ്ദുല്ല, പെരിയ മൊയ്തുച്ച, റഹീം മാസ്റ്ററുടെ ബന്ധുവായ മമ്മദ്‌ഞ്ഞിച്ച തുടങ്ങിയവരാണ്. വലിയ മീറ്റിങ്ങും പരിപാടികളുമൊക്കെ എം.എസ്.എസ് സംഘടിപ്പിച്ചിരുന്നു.
ഈ പാട്ട് പരിപാടി മുമ്പേ ഉണ്ട്. താടി മുഹമ്മദ്ച്ച, കാങ്കാലെ മാമൂച്ച, കായ്്ച്ച എന്ന് ഞങ്ങൾ വിളിച്ചിരുന്ന ഖാലിദ് വൈദ്യർ, എളയ സി.എൽ മുഹമ്മദ്, സി.എൽ മുഹമ്മദലിയുടെ ഉപ്പ കൈന്താർ ആമുച്ച, കല്യാൾപ്പിലെ അദ്ലീൻച്ച തുടങ്ങിയവരൊക്കെയാണ് മക്കാനിക്കാർ. കൈന്താർ സി.എൽ ആമൂച്ചയാണ് മുഖ്യ പാട്ടുകാരൻ. പാട്ട് എന്നുപറഞ്ഞാൽ ഒന്നാന്തരം പാട്ട്.

വയള് വഴിയും സംഭാവനകൾ പിരിച്ചിരുന്നു. സംഭാവനാർഥം മുട്ട ലേലം ചെയ്യും. നല്ലൊരു വഅളുകാരൻ ഉണ്ടായിരുന്നു. പേര് ഓർക്കുന്നില്ല. അയാൾ വയള് പറഞ്ഞു കഴിഞ്ഞാൽ ദുആ ഇരക്കലാണ്. അപ്പോൾ ആളുകൾ സംഭാവന ചെയ്യും. സംഭാവന ചെയ്ത ആൾക്കുവേണ്ടി പ്രത്യേകം ദുആ ഇരക്കും. അപ്പോ വല്യവല്യ സംഖ്യകൾ സംഭാവനയായി ലഭിക്കും. പിന്നെ ചെറിയ സാധനങ്ങൾ കൊടുത്താൽ അതിന് ബാർ (ലേലം) വിളിക്കും. മുട്ട കൊടുത്താൽ മുട്ടയ്ക്ക് ബാർ വിളിച്ച് കുറേ പൈസയാവും. അല്ലെങ്കിൽ ചിലർ വാഴക്കുല കൊണ്ടുകൊടുക്കും. അതിനും ബാർ വിളിച്ച് കുറേ പൈസയാകും. അങ്ങനെ കുറേ കാശുണ്ടാക്കി, ആ പൈസയൊക്കെ സാധു സംരക്ഷണ സംഘത്തിന് നൽകും. സാധു സംരക്ഷണ സംഘത്തിന്റെ ബിൽഡിങ് ഇരിക്കുന്ന ആ സ്ഥലം സി.പി മായിച്ചാന്റെതാണ്. അത് മായ്്ച്ച വെറുതെ കൊടുത്തതോ, വിലക്ക് കൊടുത്തതോ എന്നറിയില്ല. ആ സ്ഥലത്ത് 'സാധു' നിർമിച്ചതാണ് ആ കെട്ടിടം. അതിൽ ഒരു മുറി സംഘത്തിന്റെ ഓഫീസാക്കി. ബാക്കി മുറികൾ വാടകയ്ക്ക് കൊടുത്ത് അതിന്റെ വാടകയും മുസ്‌ലിം സാധു സംരക്ഷണ സംഘത്തിന് വരുമാനമായി.
വഴിയിൽ പെട്ടുപോകുന്ന ആളുകളെ 'സാധു' സഹായിക്കും. ബുദ്ധിമുട്ടുന്നവർക്ക് ടിക്കറ്റ് കൊടുക്കും. അല്ലെങ്കിൽ പൈസ കൊടുക്കും. അതുപോലെ വർഷത്തിൽ സാധുക്കൾക്ക് പലവിധത്തിലുള്ള സഹായങ്ങൾ നൽകും. സംഘത്തിന് നല്ല പൈസയുണ്ടായിരുന്നു. ഗൾഫിലും ബോംബെയിലും മറ്റും പോയി സംഭാവനകൾ സ്വരൂപിച്ചിരുന്നു. കല്ലട്ര അബ്ബാസ് ഹാജി, പെരിയ മൊയ്തുച്ചാന്റെ മരുമകൻ കല്ലട്ര കുഞ്ഞിയൊക്കെ നല്ല സഹായം ചെയ്തിരുന്നു. സേവന കേന്ദ്രമായി ഉപയോഗിക്കാൻ സ്വന്തമായി ഒരു കെട്ടിടം പണിത എം.എസ്.എസ്, കുറേ കാലം വളരെ സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. ആദ്യഘട്ടങ്ങളിലെ സജീവ പ്രവർത്തകരൊക്കെ മരണപ്പെട്ടതോടെ കാലക്രമത്തിൽ എം.എസ്.എസ് നിർജീവമാവുകയാണുണ്ടായത്. പിന്നീട് കെട്ടിടം പള്ളിക്കമ്മിറ്റി ഏറ്റെടുക്കുകയുണ്ടായി.

ഇത്തരം സംഘടനകളും പൗരപ്രമുഖരും ചേർന്നുകൊണ്ട്, ചെമ്മനാടിന്റെ സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക മണ്ഡലങ്ങളിൽ ഒരു കാലത്ത് സൃഷ്ടിച്ച മുന്നേറ്റത്തിന് മികച്ച തുടർച്ചകൾ ഉണ്ടായിട്ടില്ലെങ്കിലും വിദ്യാഭ്യാസ രംഗത്തെ വളർച്ചയിൽ പ്രദേശം മാതൃകയാണ്. ചെമ്മനാട് ജമാഅത്ത് ഹയർ സെക്കന്ററി സ്കൂൾ ഇതിന്റെ അടയാളമാണ്. l
(തുടരും)

പ്രമുഖ പണ്ഡിതനും ദീർഘകാലം കാസർകോട് ആലിയ കോളേജിന്റെ പ്രിൻസിപ്പലും ഇപ്പോൾ റെക്ടറുമായ ഉസ്താദ് കെ.വി അബൂബക്കർ ഉമരി ഏഴു പതിറ്റാണ്ട് നീണ്ട തന്റെ വൈജ്ഞാനിക യാത്രയിലെ അനുഭവങ്ങൾ പങ്കുവെക്കുന്നു.

മാഹിൻക്ക കാസർകോട് മൊഗ്രാൽ സ്വദേശിയായിരുന്നു. ചന്ദ്രഗിരിപ്പുഴയോരത്തെ ചെമ്മനാട് ഗ്രാമത്തിൽ താമസമാക്കിയ സാത്വികനായ അദ്ദേഹം, ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ കാര്യക്കാരൻ മാത്രമായിരുന്നില്ല, ഒരു പ്രദേശത്തിന്റെ മുഴുവൻ വെളിച്ചമായി മാറിയ ജുമുഅ മസ്ജിദിന്റെ സ്ഥാപകൻ കൂടിയായിരുന്നു.

ആ ചരിത്രം ഇങ്ങനെയാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്: ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ ഭരണകാലത്ത്, ചെമ്മനാട്ടെ വയലുകളിൽനിന്ന് ശേഖരിക്കുന്ന നെല്ല് ബേക്കൽ കോട്ടയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരാൻ നിയോഗിതനായ കാര്യസ്ഥനായിരുന്നു മാഹിൻക്ക. പ്രദേശത്തെ പ്രമുഖ തറവാടുകളായ മാവില, കങ്കാരംകൊടി എന്നിവ അദ്ദേഹത്തിന് നെല്ല് നൽകുമായിരുന്നു. കോട്ടയിൽ താമസിച്ചിരുന്ന മൈസൂർ രാജ്യത്തിന്റെ പട്ടാളക്കാർക്ക്‌ ആവശ്യമായ സാധനങ്ങളും അദ്ദേഹം എത്തിച്ചു കൊടുക്കും. മൊഗ്രാലിൽനിന്ന് ചെമ്മനാട്ടേക്ക് സ്ഥിരമായി നടന്നു വരാറുണ്ടായിരുന്ന മാഹിൻക്ക ഇടക്ക് പ്രദേശത്ത് തങ്ങുകയും ചെയ്യും. ചെമ്മനാടിന്റെ തെക്കുഭാഗത്തുള്ള വളപ്പോത്ത് കറുത്ത വൈച്യരുടെ വീട്ടിലാണ് അദ്ദേഹം അതിഥിയായി താമസിക്കാറുണ്ടായിരുന്നത്. ഇസ്ലാം സ്വീകരിച്ച ഒരു ദലിത് കുടുംബമായിരുന്നു കറുത്ത വൈച്യരുടേത്. തന്റെ സ്വഭാവവൈശിഷ്ട്യത്തിലൂടെയും വ്യാപാര ഇടപാടുകളിലൂടെയും ഹിന്ദുക്കൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരുടെ മനസ്സിൽ ഇടം പിടിക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് സാധിച്ചു.

മാഹിൻക്കയുടെ വ്യക്തിത്വത്തിൽ ആകൃഷ്ടരായ മാവില കുടുംബം 'നിങ്ങൾ ഈ നാട്ടിൽ തന്നെ വേണം, നിങ്ങൾ ഇവിടെ നിന്ന് പോകരുത്' എന്നു പറഞ്ഞ്, അദ്ദേഹത്തിന് വീടുവെക്കാൻ ചെമ്മനാട് കടവത്ത് സ്ഥലം കൊടുക്കുകയായിരുന്നു. എന്നാൽ, മാഹിൻക്ക ആ സ്ഥലത്ത് വീടല്ല, പള്ളിയാണ് പണിതത്. ആദ്യം പണിയേണ്ടത് പള്ളിയാണ് എന്നതായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട്. മൂന്നൂറ് വർഷത്തെയെങ്കിലും പഴക്കം കണക്കാക്കുന്ന ഈ പള്ളി പുതുക്കിപ്പണിതതാണ്, ചന്ദ്രഗിരിപ്പുഴയുടെ തീരത്തുള്ള ഇന്നത്തെ ചെമ്മനാട് ജുമുഅത്ത് പള്ളി.

മാഹിൻകാക്ക് കൊടുക്കാൻ മാവില കുടുംബത്തിന്റെ കൈയിൽ അവിടെ മറ്റു ഭൂമിയൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. അവർ ആവശ്യപ്പെട്ടത് പ്രകാരം കങ്കാരംകൊടി കുടുംബം മാഹിൻകാക്ക് വീടുവെക്കാൻ സ്ഥലം കൊടുത്തു. അദ്ദേഹം അവിടെ വീട് വെച്ച് താമസമാരംഭിച്ചു. കറുത്ത വൈച്യരുടെ മൂത്ത മകൾ ബീഫാത്വിമയെ അദ്ദേഹം വിവാഹം ചെയ്തു. ചെമ്മനാട് കടവിന് വടക്ക്, ചന്ദ്രഗിരി പ്പുഴയുടെ തീരത്തെ 'പഴയപുര മാളിക' എന്ന തറവാടു വീടാണ് ആ ചരിത്ര ഭവനം.

പല സവിശേഷതകളുമുള്ള, സാമൂഹിക നവോത്ഥാനത്തിന് പ്രചോദനം നൽകിയ പള്ളിയാണ് ചെമ്മനാട് ജുമുഅ മസ്ജിദ്. ഈ ജുമുഅത്ത് പള്ളിയെ കേന്ദ്രമാക്കിയാണ് ചെമ്മനാട് എന്ന ഗ്രാമം പിന്നീട് വികസിച്ചതും, പ്രദേശത്ത് സാമൂഹിക-സാംസ്കാരിക പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടന്നതും സ്ഥാപനങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നതും. 1939-ൽ വി.കെ ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവി പ്രഭാഷണം നടത്തിയതും തുടർന്ന് മദ്റസത്തുൽ ആലിയയുടെ ആദ്യഘട്ടം ആരംഭിച്ചതും ചെമ്മനാട് ജുമുഅത്ത് പള്ളിയിൽ തന്നെയാണ്.

മലയാള ഖുത്വ് ബ

പണ്ടുമുതലേ മലയാളത്തിലാണ് ചെമ്മനാട് പള്ളിയിൽ ജുമുഅ ഖുത്വ്്ബ നടക്കുന്നത്. കേരളത്തിൽ ധാരാളം പള്ളികളിൽ മലയാള ഭാഷയിലായിരുന്നല്ലോ ഖുത്വ്്ബ. സമസ്തയുടെ മീഞ്ചന്ത പ്രമേയത്തിന് ശേഷമാണ് അവയിൽ പലതും മലയാള ഖുത്വ്്ബയിൽനിന്ന് അറബിയിലേക്ക് മാറുന്നത്. ഇന്ന് വിദ്യാനഗർ എന്നറിയപ്പെടുന്ന, കാസർകോട് നായന്മാർ മൂലയിൽ പണ്ട് ചെറിയൊരു പള്ളിയാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. അവിടെ തുരുത്തിക്കാരൻ ഖാദർ മുസ്ലിയാരുണ്ടായിരുന്നു. അദ്ദേഹം മലയാളത്തിലാണ് ഖുത്വ്്ബ നടത്തിയിരുന്നത്. കോളേജ് വിദ്യാർഥികളൊക്കെ അവിടെയാണ് ജുമുഅക്ക് പോയിരുന്നത്. സമസ്തയുടെ ഇപ്പറഞ്ഞ തീരുമാനത്തിന് ശേഷം ഖാദർ മുസ്ലിയാർ മലയാളം ഖുത്വ്്ബ നിർത്തുകയായിരുന്നു.

അതുപോലെ കാസർകോട് തായലങ്ങാടിയിലും മേൽപ്പറമ്പിലുമൊക്കെ ഖുത്വ്്ബ മലയാളത്തിലായിരുന്നുവെന്ന് പറഞ്ഞുകേട്ടിട്ടുണ്ട്.
ഈ പ്രമേയത്തിന് ശേഷവും ഖുത്വ്്ബ മാതൃഭാഷയിൽ തന്നെ തുടർന്ന പള്ളികളിൽ ഒന്നാണ് ചെമ്മനാട്ടേത്. പ്രതിലോമപരമായ പല പ്രമേയങ്ങളും അവതരിപ്പിച്ച സമ്മേളനമായിരുന്നു മീഞ്ചന്തയിലേത്. ഈ പ്രമേയത്തെ തുടർന്ന്, ചെമ്മനാട്ടെ അന്നത്തെ ഖത്വീബ് അബ്ബാസ് മൊയിലാർച്ച 'നമ്മുടെ ഉലമാക്കൾ മലയാള ഖുത്വ്്ബ നിർത്താനും അറബിയിൽ ഖുത്വ്്ബ നടത്താനും പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. അതുകൊണ്ട് അടുത്ത ആഴ്ച മുതൽ അറബിയിലായിരിക്കും ഖുത്വ്്ബ' എന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ജുമുഅ കഴിഞ്ഞ് ഖത്വീബ് പുറത്തു വന്നപ്പോൾ, എ.ബി ഹസ്സൻ കുട്ടിയുടെ ഉപ്പ എ.ബി അമ്പാച്ച, സി.പി മായിൻച്ച, സീതിച്ച, എ.ബി അദ്ലച്ച തുടങ്ങി മഹല്ലിലെ കാരണവൻമാർ അദ്ദേഹത്തെ വളഞ്ഞു; 'ഇവിടെ പണ്ടുമുതലേ മലയാളത്തിലാണ് ജുമുഅ ഖുത്വ്്ബ, അത് മാറ്റാൻ പറ്റില്ല, ആലിമീങ്ങൾ പാസ്സാക്കിയാലും ഇല്ലെങ്കിലും നമ്മളെ ഇവിടെ മലയാളത്തിൽ തന്നെ വേണം' എന്ന് നിർബന്ധം പറഞ്ഞു. അബ്ബാസ് മൊയിലാർച്ച അത് അംഗീകരിച്ചു, മലയാളത്തിൽ തുടർന്നും ഖുത്വ്്ബ നടത്തി.

സി.പി അബ്ദുല്ല ഉസ്താദിന്റെ ഉപ്പ കുഞ്ഞിപ്പ മൊയിലാർച്ച, എ.എസ് അബ്ദുർറഹീം മാസ്റ്ററുടെ ഉപ്പൂപ്പ അബ്ബാസ് മൊയിലാർച്ച തുടങ്ങിയ പ്രദേശത്തുകാരായ സുന്നി പണ്ഡിതൻമാർ മലയാളത്തിൽ തന്നെയാണ് ഖുത്വ്്ബ നടത്തിയത്. കുഞ്ഞിപ്പ മൊയിലാർച്ചയായിരുന്നു എന്റെ ചെറുപ്പത്തിൽ ഖത്വീബ്. അദ്ദേഹത്തിന് മുമ്പ് ആരായിരുന്നു എന്നറിയില്ല. അവർക്കൊക്കെ ശേഷമാണ് പുറമേനിന്നുള്ള ആളുകൾ ഖത്വീബായി വരാൻ തുടങ്ങിയത്. പുറത്തുനിന്ന് വന്നവരിൽ എന്റെ ഓർമയിലുള്ള ഖത്വീബുമാർ ഇവരാണ്:
കാസർകോട് ഹസനത്തുൽ ജാരിയാ മസ്ജിദ് മുൻ ഇമാം അബ്ദുൽ ഹകീം മൗലവിയുടെ ഭാര്യാപിതാവും അറബി സാഹിത്യകാരനുമായ നസഫി, ആലിയയിൽ അധ്യാപകരായിരുന്ന ഉബൈദുല്ല മൗലവി പട്ടാമ്പി, കെ.എൻ.എം മുഹമ്മദലി ശർഖി, അബ്‌ദുർറഹ്‌മാൻ മൗലവി മംഗലാപുരം.

പുനർനിർമാണം

മുന്നൂറ് വർഷത്തിലേറെ പഴക്കമുള്ള ചെമ്മനാട് ജുമുഅത്ത് പള്ളി പൊളിച്ച് വിപുലീകരിച്ച് പണിതത് 1955-ലാണ്. സ്വാഭാവികമായും ആദ്യം പണിതിരുന്നത് ചെറിയൊരു പള്ളിയാണ്. പിന്നീട് ഒരു ഘട്ടത്തിൽ അൽപ്പം വലുതാക്കി പുതുക്കിപ്പണിതു. അതിന്റെ കാലം നമുക്കറിയില്ല. ഇങ്ങനെ രണ്ടു തവണയോ മറ്റോ പള്ളി ചെറിയ രീതിയിൽ മാറ്റിപ്പണിതിട്ടുണ്ട്. 1955-ൽ വിപുലമായ രീതിയിൽ പുനർനിർമാണം നടത്താൻ വേണ്ടി പൊളിച്ചപ്പോഴാണ്, ആദ്യത്തെ ചെറിയ പള്ളിയുടെ തറ (foundation) കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞത്. 1957-ലാണ് ഈ പുനർനിർമാണം പൂർത്തിയായത്.

പ്രമുഖ എഞ്ചിനീയറായ അഹമദ് കളനാട് ആദ്യമായി ഒരു പള്ളി പ്ലാൻ വരച്ച് നിർമിച്ചത് ഈ ജുമുഅ മസ്ജിദ് പുതുക്കിപ്പണിയുമ്പോഴാണ്. ഈ നിർമിതിയുടെ കലാചാരുത ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുകയുണ്ടായി. നാട്ടുകാരനും എന്റെ സഹോദരിയുടെ പേരക്കുട്ടിയുമായ ഗ്രാഫിക് ഡിസൈനർ അഫ്്ലഹ്‌ ഹബീബിന്റെ പഠനത്തെ മുൻനിർത്തിയാണത്. അഫ്്ലഹ് ആർട്ട് ഡെക്കോ കലാവിദ്യയെക്കുറിച്ചു നടത്തിയ പഠനത്തിലാണ് അമ്പതുകൾ മുതൽ കേരളത്തിലെ വാസ്തുവിദ്യയിലും ഈ ശൈലി പരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടതായി കണ്ടെത്തിയത്. മുംബൈ, കൊൽക്കത്ത തുടങ്ങിയ നഗരങ്ങളിൽ തീർത്ത ആർട്ട് ഡെക്കോ കെട്ടിടങ്ങളുടെ മാതൃകകൾ പ്രശസ്തമാണ്. അക്കൂട്ടത്തിലാണ് ചെമ്മനാട് പള്ളിയുടെ നിർമാണകൗതുകം ശ്രദ്ധേയമാകുന്നത്. പരമിത ഘോഷ് എഴുതിയ റിപ്പോർട്ടിന്, 'നിങ്ങൾ തീരെ പ്രതീക്ഷിക്കാത്തിടത്ത് ആർട്ട് ഡെക്കോ ആശ്ചര്യപ്പെടുത്തുന്നു' എന്നാണ് തലക്കെട്ട് നൽകിയത്. പള്ളിയുടെ നിർമാണ കൗശലം കാണിക്കുന്ന ചിത്രത്തിനൊപ്പം കാസർകോട്ടെ മറ്റു ഡെക്കോ കെട്ടിട ശില്പങ്ങളുടെ പരാമർശവുമുണ്ട് അതിൽ.
ഒരു നൂറ്റാണ്ടു മുമ്പ് ഫ്രാൻസിൽ ആരംഭിച്ച കലാപ്രസ്ഥാനമാണ് ആർട്ട് ഡെക്കോ. അതിന്റെ വാസ്തുരംഗത്ത് പ്രത്യേക വക്രാലങ്കാരങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ സവിശേഷ രീതികൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. ചന്ദ്രഗിരിപ്പുഴയുടെ ചാരെ ആകർഷകമായി തലയുയർത്തി നിൽക്കുന്ന ചെമ്മനാട് ജുമാ മസ്ജിദ് ഉത്തര കേരളത്തിലെ ആദ്യ കോൺക്രീറ്റ് പള്ളിയാണ്. കേരളത്തിലെ ആദ്യ ചീഫ് എഞ്ചിനീയറായിരുന്ന കുട്ട്യമ്മു സാഹിബിന്റെ ഉപദേശനിർദേശങ്ങളും നിർമാണത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്നു. കാമരാജ് സർക്കാരിന്റെ വിശേഷാനുമതിയോടെ മദ്രാസിൽ നിന്നു തീവണ്ടിയിൽ സിമന്റെത്തിച്ചായിരുന്നു നിർമാണം' എന്നൊക്കെ റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നുണ്ട്. (https://www.hindustantimes.com/art-and-culture/art-deco-surprises-where-you-d-least-expect/story-AYCDlztT3GEtVOnVxPvJDK.html).

ശ്രമകരമായ ഈ പുനർനിർമാണം പൂർത്തിയാക്കാൻ രണ്ടു വർഷം വേണ്ടിവന്നു. ഇതിന്റെ കോൺക്രീറ്റ് പണിക്കും മറ്റും ആലിയയിൽനിന്ന് വിദ്യാർഥികൾ പോവുകയുണ്ടായി. ചെമ്മനാട് പ്രദേശത്തെ ചിലർ സിലോണിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്നു. അവരുടെ സാമ്പത്തിക പിന്തുണ നിർമാണം പൂർത്തീകരിക്കാൻ വലിയ സഹായമായിരുന്നു. സിമന്റിന്റെ ലഭ്യതക്കുറവാണ് കാര്യമായൊരു പ്രയാസം സൃഷ്ടിച്ചത്. സിമന്റിന് ക്ഷാമമുള്ള കാലം, ഗവൺമെന്റിന്റെ നിയന്ത്രണവുമുണ്ട്. കരിഞ്ചന്തയിൽ വാങ്ങുമ്പോൾ വലിയ വില കൊടുക്കേണ്ടി വരും. അത് സാമ്പത്തികമായി താങ്ങാൻ കഴിയുമായിരുന്നില്ല. മാഹിൻ ശംനാട്, കോയമ്പത്തൂരിലെ ഫാക്ടറിയിൽ നേരിട്ട് ചെന്ന്, വാഗണിൽ സിമന്റ് നിറച്ച് കൊണ്ടുവരികയായിരുന്നു. ഇവിടെ സ്റ്റേഷനിൽ വെച്ചാണ് ചാക്കിൽ നിറച്ച് നിർമാണ സ്ഥലത്ത് എത്തിച്ചത്. ബ്ലാക്കിൽ 35 രൂപ വിലയുള്ള സിമന്റ്, ഇങ്ങനെ കൊണ്ടുവന്നപ്പോൾ അഞ്ച് രൂപയോ മറ്റോ ആയിട്ടുള്ളൂ. പോലീസിലും മറ്റും മാഹിൻ ശംനാടിനുള്ള സ്വാധീനം ഉപയോഗിച്ചാണ് ഇത് സാധിച്ചത്. 1955-ൽ തുടങ്ങിയ പുനർ നിർമാണം, 1957-ൽ പൂർത്തീകരിക്കാനായി.

പൊളിക്കുമ്പോൾ മുതൽ പള്ളി പുനർനിർമാണത്തിലുടനീളം ഉണ്ടായിരുന്നയാളാണ് പഞ്ചായത്ത് ബഷീർച്ച, എന്ന എം.എ ബഷീർ. പണി തീരുവോളം കോൺക്രീറ്റിന്റെ കാര്യങ്ങളും പണിക്കാരുടെ കണക്കും മറ്റെല്ലാം കൈകാര്യം ചെയ്തത് ബഷീർച്ചയാണ്. തറയുടെ ഉള്ളിൽ പിന്നെയും തറ ഉണ്ടെന്ന് ബഷീർച്ച പറഞ്ഞിട്ടുള്ള അറിവാണ്. പഞ്ചായത്തിൽ ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്ന ബഷീർച്ച പിന്നീട് ആലിയയുടെ ഓഫീസിലും ദീർഘകാലം ജോലി ചെയ്തിരുന്നു. പൊളിച്ച സമയത്ത് രണ്ടു വർഷത്തോളം നമസ്‌കാരവും ജുമുഅയുമൊക്കെ വൈ.എം.എം.എ ഹാളിലായിരുന്നു.
1968- 69 കാലത്താണ്, ചെമ്മനാട് പള്ളിക്ക് വ്യവസ്ഥാപിതമായ കമ്മിറ്റിയും ലിഖിത ഭരണഘടനയും മറ്റും ഉണ്ടാകുന്നത്. എ.എസ് അബ്ദുർറഹീം മാസ്റ്ററും ടി.കെ മാസ്റ്ററും ഞാനും ചേർന്നാണ് ആ ഭരണഘടന തയാറാക്കിയത്. ശ്രദ്ധേയമായ പല വിശദാംശങ്ങളും ഉള്ളതാണ് ആ ഭരണഘടന. അന്ന് ചെമ്മനാട് ജമാഅത്ത് കമ്മിറ്റിയുടെ അധ്യക്ഷൻ ഏട്ടുംവളപ്പ് ഇ. അബ്ദുൽ ഖാദർ സാഹിബായിരുന്നു. ചെമ്മനാട് ജി.യു.പി സ്‌കൂൾ ഹെഡ്മാസ്റ്ററായിരുന്ന പി.കെ മാസ്റ്റർ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയും.

ഈദ് ഗാഹ്, സംഘടിത ഫിത്വ്്ർ സകാത്ത്

ഞാനും എം.എച്ച് സീതിയും മഹല്ല് ജമാഅത്ത് കമ്മിറ്റിയോട് ആലോചിച്ച് കമ്മിറ്റിയുടെ ആഭിമുഖ്യത്തിൽ സകാത്തുൽ ഫിത്വ്്റിന്റെ സംഘടിത വിതരണവും ഈദ് ഗാഹും നടത്തണം എന്നാവശ്യപ്പെട്ടു. കമ്മിറ്റി അത് പാസ്സാക്കുകയും ചെയ്തു. റമദാന് ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പായിരുന്നു കമ്മിറ്റിയുടെ ഈ രണ്ട് തീരുമാനങ്ങളും. വി.കെ ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവി വന്ന കാലത്ത് ചെമ്മനാട്, തെക്കിൽ, കളനാട് ഗ്രാമങ്ങൾ ചേർന്ന് വിപുലമായ ഈദ് ഗാഹ് ആരംഭിച്ചിരുന്നു. പരവനടുക്കത്താണ് ഇത് നടന്നിരുന്നത്; ഇപ്പോൾ സ്‌കൂൾ ഗ്രൗണ്ടായ മൈതാനത്ത് വെച്ച്. 1942-ലായിരിക്കും ഇത്. ഈദ് ഗാഹിലേക്ക് നടന്നു പോയ ഓർമയുണ്ട്. പരവനടുക്കത്ത് വലിയ മൈതാനമാണ് അപ്പോൾ. സ്‌കൂളൊന്നുമില്ല. അവിടെ വലിയൊരു മിമ്പറുണ്ടായിരുന്നു, പെരുന്നാൾ ഖുത്വ്്ബക്ക് വേണ്ടി തയാറാക്കിയതാണ്. സ്‌കൂൾ ഉണ്ടാകുന്നത് അറുപതിന് ശേഷമാണ്. മേൽപ്പറമ്പ് ഉസ്താദ് എന്നറിയപ്പെടുന്ന, അഹമ്മദ് മൗലവിയാണ് (എഞ്ചിനീയർ കളനാടിന്റെ എളാപ്പ) സ്ക്കൂൾ ബിൽഡിങ് നിർമിച്ചത്.

ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവിയുടെ സംഘാടനത്തിൽ രണ്ടുകൊല്ലം ഈദ് ഗാഹ് നടന്നിരുന്നു. മൂന്ന് ഗ്രാമക്കാർ ഒന്നിച്ച് സമ്മേളിക്കുമായിരുന്നു അവിടെ. ആദ്യത്തെ പെരുന്നാളിൽ പറവണ്ണ മൊയ്‌തീൻ കുട്ടി മൗലവി എന്ന സമസ്‌തയുടെ വലിയ നേതാവിനെയാണ് നമസ്‌കാരത്തിന് നേതൃത്വം നൽകാനും ഖുത്വ്്ബ നടത്താനും ഇസ്സുദ്ദീൻ മൗലവി കൊണ്ടുവന്നത്. അദ്ദേഹമാണ് നേതൃത്വം നൽകിയതും ഖുത്വ്്ബ നടത്തിയതും.
ഈ ഈദ് ഗാഹിന്റെ തുടർച്ചയിലാണ് ഞങ്ങൾ ചെമ്മനാട്ട് ഈദ് ഗാഹ് തീരുമാനമെടുത്തത്. പെരുന്നാൾ അടുത്ത സമയമായിരുന്നു അത്. പക്ഷേ, വെള്ളിയാഴ്ച ജുമുഅ കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ഇതിൽ എതിർപ്പുള്ള ആളുകൾ നാട്ടിൽ വലിയ പ്രശ്നമുണ്ടാക്കി. കമ്മിറ്റി തീരുമാനം പിൻവലിക്കണമെന്ന് ശക്തിയായി ആവശ്യപ്പെടുകയും, നാട്ടിൽ പിളർപ്പും കുഴപ്പവും ഇല്ലാതിരിക്കാൻ വേണ്ടി കമ്മിറ്റി റമദാനിൽ ഒരു വെള്ളിയാഴ്ച അടിയന്തര യോഗം ചേരുകയും തീരുമാനം മാറ്റുകയും ചെയ്തു. സാധാരണയായി റമദാനിൽ കമ്മിറ്റി യോഗങ്ങൾ ഒരിക്കലും ചേരാറുണ്ടായിരുന്നില്ല. കമ്മിറ്റി തീരുമാനം പിൻവലിച്ചതോടെ, സംഘടിത ഫിത്വ്്ർ സകാത്തും ഈദ്‌ ഗാഹും നടത്തുമെന്ന് പള്ളിയിൽവെച്ച് തന്നെ ഞങ്ങൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു. ജമാഅത്തെ ഇസ്ലാമിയുടെ പ്രവർത്തകർക്ക് പുറമേ, അഭ്യസ്തവിദ്യരായ ധാരാളം ഉൽപ്പതിഷ്ണുക്കളും ചെമ്മനാട്ട് ഉണ്ടായിരുന്നു. തീരുമാനവുമായി മുന്നോട്ടു പോകണം എന്നായിരുന്നു എല്ലാവരുടെയും അഭിപ്രായം. ഫിത്വ്്ർ സകാത്ത് സംഘടിതമായി ശേഖരിച്ച് വിതരണം ചെയ്യാൻ സംവിധാനമുണ്ടാക്കി. അങ്ങനെ ഒരുപാട് പേർ ഞങ്ങളോട് സഹകരിക്കുകയും, ഫിത്വ്്ർ സകാത്ത് ഒരിടത്ത് ശേഖരിക്കുകയുമൊക്കെ ചെയ്തിരുന്നു. പെരുന്നാളിന്റെ രാത്രി ഫിത്വ്്ർ സകാത്ത് സ്വീകരിച്ചു. അർഹരായ ആളുകളുടെ ലിസ്റ്റ് തയാറാക്കി രാത്രിതന്നെ അവരുടെ വീടുകളിൽ എത്തിച്ചു. അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹത്താൽ നാട്ടുകാരുടെ എല്ലാ സഹായവും സഹകരണവും ലഭിക്കുകയും പിന്നീട് ജമാഅത്ത് കമ്മിറ്റി തന്നെ അതേറ്റെടുക്കുകയും എല്ലാ പള്ളികളിലും അതിനുവേണ്ടി ചെറിയ പ്രവർത്തക സംഘങ്ങൾ രൂപീകരിക്കുകയും ക്വിന്റൽ കണക്കിൽ അരി ശേഖരിക്കുകയും ഗൾഫിലുള്ള സഹോദരന്മാർ അവരുടെ വിഹിതം നാട്ടിൽ ഏൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്നു.

ചെമ്മനാട് ചന്ദ്രഗിരിപ്പുഴയുടെ അടുത്തുള്ള യു.പി സ്കൂൾ പരിസരത്ത് ഈദ് ഗാഹ് ഒരുക്കി. ഇ.എം.എസിന്റെ ഭരണ കാലമാണത്. അന്ന് കാസർകോട്ട് വെടിവെപ്പ് നടക്കുകയും ഒരാൾ മരിക്കുകയും ചെയ്തതിനാൽ 144 പാസ്സാക്കിയിരുന്നു. അവസരം മുതലെടുത്ത്, ഈദ് ഗാഹിനെ എതിർക്കുന്നവർ പോലീസിൽ പരാതി കൊടുത്തു. പക്ഷേ, 8 മുതൽ 9 മണി വരെ, സമയം കൃത്യമായി പാലിച്ചുകൊണ്ട് ഈദ് ഗാഹ് നടത്താൻ അനുമതി ലഭിച്ചു. എതിർപ്പുള്ളവർ ഈദ് ഗാഹ് കൈയേറാനുള്ള തീരുമാനമൊക്കെ എടുത്തിരുന്നു. പക്ഷേ, അവർ തന്നെ പരാതി കൊടുത്തിരുന്നതിനാൽ പോലീസ് സ്ഥലത്തെത്തിയിരുന്നു. ഫലത്തിൽ, പോലീസ് കാവലിൽ ഈദ് ഗാഹ് നടന്നു.
മാത്രമല്ല, പെരുന്നാൾ പ്രമാണിച്ച് ചിലർ പടക്കങ്ങൾ വിൽക്കാൻ തയാറാക്കി വെച്ചിരുന്നു. വലിയ ലാഭം കിട്ടുന്ന കച്ചവടമായിരുന്നു ഇത്. പക്ഷേ, പടക്കം വിൽക്കാൻ ലൈസൻസ് വേണമെങ്കിലും അവർക്ക് അതൊന്നും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. തലേ ദിവസം പ്രദേശത്ത് പോലീസ് നടത്തിയ പരിശോധനയിൽ, ഈ പടക്കങ്ങളെല്ലാം പിടിച്ചെടുത്ത് കൊണ്ടുപോയി. അതെല്ലാം ഈദ് ഗാഹിനെ എതിർക്കുന്നവരുടേതായിരുന്നു. അങ്ങനെ, അവർക്ക് ഇരട്ട പ്രഹരമാണ് കിട്ടിയത്! മാത്രമല്ല, ആ സമയത്ത് ഞങ്ങൾക്ക് സംരക്ഷണം നൽകാൻ വേണ്ടി പോലീസുകാരെ നിയോഗിക്കുകയും ചെയ്തു. അതുകൊണ്ട് ഈദ് ഗാഹിനോട് എതിർപ്പുള്ളവർക്ക് ഒന്നും ചെയ്യാനായില്ല. അല്ലാഹുവിന്റെ സഹായത്താൽ വളരെ ഭംഗിയായി ഈദ്‌ ഗാഹും ഖുത്വ്്ബയുമൊക്കെ നടന്നു.

കാസർകോട് നിന്നും മറ്റും പലരും ഈദ് ഗാഹിൽ പങ്കെടുക്കാൻ വന്നിരുന്നു. പെരുന്നാൾ ഖുത്വ്്ബയിൽ ഉബൈദുല്ല മൗലവി, പള്ളിക്കമ്മിറ്റി തീരുമാനം പിൻവലിച്ചതിനെ വിമർശിച്ചു. അതോടെ സുൽത്താൻ കുഞ്ഞാലിച്ചയും മറ്റും ഉബൈദുല്ല മൗലവിക്കെതിരായി, അദ്ദേഹത്തെ പുറത്താക്കി.

പിന്നീട് എല്ലാ വർഷവും തുടർച്ചയായി ഈദ് ഗാഹ് നടന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. സ്ഥല സൗകര്യം പോരാത്തതുകൊണ്ട് പിന്നീട് പരവനടുക്കത്തേക്ക് മാറുകയും, അവിടെ സ്ഥിരമായി ഈദ് ഗാഹ് സംഘടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.

പക്ഷേ, സകാത്തുൽ ഫിത്വ്്ർ ചെമ്മനാട് മഹല്ല് ജമാഅത്ത് തന്നെ ഏറ്റെടുക്കുകയും വ്യവസ്ഥാപിതമായി നടത്തിവരികയും ചെയ്തു. അതിപ്പോഴും തുടരുന്നു. ഉദുഹിയ്യത്തും സംഘടിതമായി തന്നെയാണ് മഹല്ലിൽ നടക്കുന്നത്. സുന്നി പാരമ്പര്യത്തിൽ തുടരുമ്പോഴും, മലയാള ഖുത്വ്്ബയും സംഘടിത ഫിത്വ്്ർ സകാത്ത് ശേഖരണ - വിതരണവും നടത്തി ചെമ്മനാട് മഹല്ല് ജമാഅത്ത് സവിശേഷമായി നിൽക്കുന്നു. l
(തുടരും)